700 milyon yıllık sır: Kartopu Dünya’nın gizemli halkası ortaya çıktı
Yaklaşık 700 milyon yıl önce, Dünya’nın “Kar Topu Dünya” adını taşıyan bir döneme girdiği ve gezegenin tamamının kalın buz tabakalarıyla kaplandığı düşünülüyor.
Bu periyotta yaşamın varlığını sürdürdüğü ve daha sonra nasıl çeşitlendiği bilim insanlarının uzun bir süredir üzerinde çalışmalar yaptığı bir konudur.
Pikes Peak’te, Colorado’da bulunan bir kaya oluşumu, bu esrarı çözmede önemli bir ipucu olabilir.
Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde yayınlanan son araştırmaya göre, Pikes Peak’teki granit kayaların içinde bulunan alışılmadık bir kumtaşı oluşumuna odaklanılmaktadır.
Bu kumtaşı olan “Tava”, buzulların erimesi sonucu ve sonrasında gerçekleşen süreçler neticesinde meydana geldiği düşünülmektedir.
Kayaçların Yaşı Belirlendi
Araştırmacılar, Tava kumtaşındaki demir damarlarını kullanarak kayaçların yaşını belirlemeyi başarılı bir şekilde gerçekleştirdiler. Bu teknik, kumtaşının yaklaşık 690 ila 660 milyon yıl önce, yani Kar Topu Dünya dönemine denk geldiği zaman dilimini göstermektedir.
Bilim insanları, Kar Topu Dünya döneminde devasa buzulların altında çözünmüş su birikintileri oluştuğunu ve bu suların kum ve diğer tortularla karışarak bir çamur oluşturduğuna inanmaktadırlar.
Buzul ağırlığı ile beraber oluşan çamur, alttaki kayalardaki çatlaklara ve oyuklara itilerek nihayetinde katılaşarak Tava kumtaşını meydana getirmiş olabilir.
Bu süreç, günümüzde petrol ve doğal gaz üretmek için kullanılan hidrolik kırılma tekniklerine benzetilebilir.
Tava kumtaşının keşfi, Kar Topu Dünya teorisini desteklemekle kalmıyor, aynı zamanda jeolojik tarihte “Büyük Uyumsuzluk” olarak adlandırılan bir döneme de ışık tutmaktadır.
Büyük Uyumsuzluk, kaya katmanları arasında uzun süreli kayıpları ifade eden bir terimdir. Örneğin, Büyük Kanyon’da bazı tabakalar arasında bir milyardan fazla yıl süreye ait kayıp gözlemlenmektedir.
Son araştırmalar, Büyük Uyumsuzluğun Kar Topu Dünya’dan önce oluştuğunu göstermektedir. Bu durum, Büyük Uyumsuzluğun buzul aşındırması teorisine karşı bir çıkış olarak kabul edilmektedir.
